หลายคนมีความเชื่อว่า การทำเกษตรให้มีกินมีใช้ ต้องทำเกษตรเชิงเดี่ยวในแปลงใหญ่เท่านั้น ถึงจะได้…การทำเกษตรผสมผสาน ไม่มีทางเป็นไปได้ อย่างดีก็แค่พอเพียง แต่ จิรศักดิ์ คำสีทา เกษตรกรบ้านนาคำ อ.หนองเรือ จ.ขอนแก่น กลับมองต่าง ทั้งที่ปลูกพืชเชิงเดี่ยวทำไร่อ้อยมาทั้งชีวิต แต่เมื่อตัดสินใจทำเกษตรผสมผสานกลางไร่อ้อย…ใช้พื้นที่น้อยกว่า แต่ได้มากกว่า “เมื่อก่อนพื้นที่ทั้งหมด 16 ไร่ ทำอ้อยอย่างเดียว จนเมื่อปี 2555 เข้าร่วมโครงการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนกับมิตรผล ไปอบรมดูงานตามที่ต่างๆ จึงลองเจียดพื้นที่ 6 ไร่ ทำเกษตรผสมผสานตามที่ได้รับการอบรมมา ปลูกข้าว พืช ผัก ผลไม้ ไม้ยืนต้น เลี้ยงหมู ขุดสระเลี้ยงปลา ไก่ กบ วันนี้แค่ผักขายอย่างเดียว ได้วันละ 450 บ.แล้ว” จิรศักดิ์ เล่าถึงที่มาของการปลูกพืชผสมผสานกลางไร่อ้อย จากเดิมปลูกแต่อ้อย มีรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายปีละ 2 แสนกว่าบาท แต่ปัจจุบัน แค่เก็บผักขายทุกวัน ได้ปีละเกือบ 2 แสนบาท…ยังไม่รวมผลผลิตอื่นที่มีรายได้เป็นอาทิตย์ เป็นเดือน และตามฤดูกาล พื้นที่ 6 ไร่ ทำเกษตรผสมผสาน แบ่งเป็นทำนา ข้าวไรซ์เบอร์รี่ …

  “ไปเห็นแนวคิดเกษตรผสมผสานของในหลวงรัชกาลที่ 9 เลยลองนำมาใช้ในที่ตัวเอง แม้จะได้เงินจากการเก็บเกี่ยวผลผลิตไม่มากมายถึงขั้นร่ำรวย แต่ถ้ารู้จักทำอาชีพเสริม ขายทั้งกิ่งพันธุ์ไม้ เมล็ดพันธุ์ จับปลาในแม่น้ำไปขายตลาด และประดิษฐ์เครื่องมือทางการเกษตรเองเพื่อลดต้นทุน เพียงเท่านี้มีเงินเหลือเก็บ ลำพังแค่เงินเก็บผักขายทุกวัน ผมอยู่ได้อย่างสบายและมีความสุขแล้ว” ให้ปุ๋ยทางท่อ. ณรงค์ วิมา หมอดินอาสาประจำ ต.ท่างาม อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี เล่าถึงการนำเอาศาสตร์ของพระราชามาใช้ จนได้รับรางวัลเกียรติยศมากมาย กระทั่งล่าสุดได้เป็นเครือข่ายสถานีพี่เลี้ยง กองงาน “หนึ่งใจ …ช่วยเหลือเกษตรกร” มูลนิธิมิราเคิล ออฟไลฟ์ แบ่งพื้นที่ 1 งาน ขุดร่อง 15 ร่อง ปลูกชะอมแบบหญ้าเพื่อคลุมดิน รวมประมาณ 3,000 กิ่ง เด็ดยอดขายได้ทุกวัน วันละไม่น้อยกว่า 200 บาท ส่วนหนึ่งจะตอนและชำกิ่งไว้ขาย บ่อเลี้ยงกุ้งฝอย. ส่วนที่ว่างปลูกพืชผักสวนครัว ขายได้วันละไม่ต่ำกว่า 100 บาท แล้วปลูกคั่นด้วยไม้ผล ฝรั่ง แก้วมังกร มะนาว มะละกอ รอบรั้วปลูกผักหวานป่าไว้ขายตามฤดูกาลและตอนกิ่งขายข้างแปลงชะอมทำบ่อเลี้ยงกุ้งฝอย ในบ่อปลูกผักน้ำกินได้ รอบบ่อปลูกตะไคร้ พื้นที่ว่างด้านข้างขนาดกว้าง 80 ซม. 120 …